Kadınlardan ‘Toplumsal çözüm’ yürüyüşü: Öcalan’ın fiziki özgürlüğü sağlanmalı

  • kadın
  • 16:52 31 Mayıs 2025
  • |

AMED - Binlerce kadının katılımıyla Ulu Cami önüne yürüyen TJA, yeni süreçte yapılacak her türlü hukuki düzenlemenin cinsiyetçi, milliyetçi, dinci öğelerden arındırılarak kadın özgürlükçü bir perspektifin esas alınması gerektiği vurgulandı. Barışa İhtiyacım Var İnisiyatifi de "Eşit ve özgür dünyayı hep birlikte kuracağız" dedi. 

Özgür Kadın Hareketi (Tevgera Jinen Azad-TJA)  “Toplumsal barış ve demokratik çözüm için kadınlar yürüyor” şiarıyla yürüyüş düzenleniyor. Türkiye ve Kürdistan’ın birçok yerinden Amed’e gelen kadınlar Şemse Allak Yaşam Parkı’nda toplandı. Yürüyüşe Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları ve Sebahat Tuncel de katıldı. 
 
Kadınlar, "Yaşam kadınla, toplum barışla özgürleşir", “Onurlu barışın inşacısı kadınlar”, "Aştî jiyane", “Kadın emeği, barış ile özgürleşir”, “Jin aşitiyê duxwazın” ve “Erkek vuruyor, devlet koruyor” dövizleri taşıdı. Alanda “Sedsala jine wê bibe şoreşa zımanê kurdî” ile dev “Jin, jiyan, azadî” pankartı açtı. Kadınlar sık sık, “Jin, jiyan, azadî, azad bike Reberti”, “Be serok jiyan nabe” ve Bijî serok Apo” sloganları dinmedi.  Kadınlar barışın simgesi olan beyaz tülbentler ve şapkalarla yürüyüşte yer aldı. 
 
 
KATLEDİLEN KADINLARIN FOTOĞRAFLARI TAŞINDI
 
Parka kadınların kendi duygu ve düşüncelerini yazması için boş beyaz pankart bırakıldı.  Kadınlar, Gülistan Doku, Rojbin Kabaiş, Narin Güran’ın,  İran’da idam cezası verilen Pexşan Ezîzî ile Werîşa Muradî’nin fotoğrafları taşındı.
 
Kadınlar uzun süre zılgıt ve sloganlar eşliğinde halay çekti. Kadınlar  Sûr ilçesine doğru yürüyüşe geçti. 
 
Yürüyüş boyunca kadınlar, “Bijî aşitîya civakî/ Yaşasın demokratik toplum”,” Jin, jiyan, azadî/Kadın, yaşam, özgürlük”, “Jin, civakê azad dike/ Kadınlar toplumu özgürleştiriyor”, “Ji bo wekheviyê em li vir in/ Beraberlik için buradayız” ve “Berxwedan jiyan e/ Direnmek yaşamaktır” sloganları ve zılgıtlar eşliğinde Ulu Camii’ye varan kadınlar, açıklama yaptı.
 
Kürtçe olan basın metnini Xece Şahin okudu. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı”nın başta Ortadoğu halkları olmak üzere tüm dünya halklarına, kadınlara yeni bir yaşam modeli sunduğunu vurgulanan açıklamada, “Sayın Abdullah Öcalan’ın çağrısıyla birlikte Kürt sorununun demokratik çözümünde yeni bir yol açılmıştır. Çağrı sonrasında PKK’nin 12’nci Kongresini gerçekleştirerek kongresinde köklü bir değişimi temsil eden kararlar almış ve silahlı mücadele dönemini sonlandırdığını tüm dünya kamuoyuna duyurmuştur.  27 Şubat çağrısıyla birlikte yaşanan bu tarihi gelişmeler karşısında biz kadınlar tarihi sorumluluğumuzun farkındalığıyla çağrıyı en güçlü şekilde sahiplenmekten bir an olsun vazgeçmeyeceğiz” denildi.
 
‘SÜRECİN HEBA EDİLMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ’
 
Kadınların “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” etrafında kenetleneceğinin kaydedildiği açıklamada devamla şu ifadelere yer verildi: “Bu süreci erkek egemen aklın insafına, tekeline bırakmayacağız. Eril, cinsiyetçi, savaş çığırtkanlığı yapan erkek medyanın algı operasyonları ile bu sürecin heba etmesine izin vermeyeceğiz. Çünkü bu topraklarda erkek egemenlerin savaşlarının en ağır bedelini ödeyen biz kadınlar olduk. Kürt Kadın Hareketi olarak, Türkiye Kadın Hareketi ile birlikte yıllardır omuz omuza yürüttüğümüz kadın özgürlük mücadelemiz aynı zamanda erkek egemen iktidarların savaşlarına yöneliktir. Kadınların haklarına, kazanımlarına yönelik saldırılar, Kürt kadınlara yönelik yürütülen özel savaş politikaları, bu politikaların tüm Türkiye’ye yayılması bu savaş siyasetinden bağımsız değildir. Anadile, kültüre yönelik saldırılar kadınların bin yıllar öncesinde yarattığı adil ve eşit yaşam değerlerine, kadının toplumsallığına yönelik saldırılardır. 
 
 
BARIŞ ANADİLDE İNŞA EDİLİRSE ANLAM TAŞIYACAK
 
Kürt kadınların gerçekliği soykırım içinde oluşturulmaya çalışılırken elbette direnişe başlatan, direnişi anlamlandıran kendi hakikatimizle buluşmak, kendi hakikatimize kavuşmak; kültürümüzü, dilimizi, tarihimizi korumak olmuştur. Barış talebimiz bugün de bu değerlerimizin korunmasına dayanmaktadır. Barış anadilde ve toplumsal kültürle inşa edilirse anlam taşıyacaktır. Kadınların özgürlük mücadelesini kadın özneliğinde barış masasında taraf haline getirmekle mümkün olacaktır. Barışta bir kez daha çözümün yolu olarak ısrar eden Kürt Halk Önderi Sayın Abdullah Öcalan’ın muhataplığı da bizler açısından bu bütünlüğü taşımaktadır.
 
DEMOKRATİK TOPLUM KADINLARIN TOPLUMUDUR
 
Devletin adım atmasını bekleyen, izleyen bir pozisyonda olmadık, olmayacağız. Sürecin meclis zemininde gerekli yasal düzenlemeler yapılarak, yürütülmesi elzemdir. Sürecin her aşamasında kadınlar özne olmalıdır. Kadınların öngördüğü toplum kadının, erkeğin, çocuğun, gencin, yaşlıların, tüm canlıların eşit yaşamını içeriyor. Demokratik Toplum kadınların toplumudur. Kadınların bin bir emek ve bedel ile elde ettiği kazanımların bütünüdür. Kadına yönelik şiddet ve katliamlara karşı mücadele edenlerin toplumudur. Kadın emeğinin yok sayılmadığı, kadınların üretim alanlarının öznesi olduğu, toplumsal cinsiyet eşitliğini esas alan bunun mücadelesini veren toplumdur. Farklı dil, kültür, inançların bir arada özgür ve eşit yaşadığı toplumdur. Demokratik Toplum halkların, kadınların toplumdur.
 
ATILMASI GEREKEN ADIMLAR 
 
Barış ve müzakere süreci doğal olarak yeni bir hukuksal süreci beraberinde getirecektir. Kürt halkının, Alevileri, kimliği yok sayılan toplumsal kesimlerin hukuki olarak tanınması ve hukuk önünde eşitliğin sağlanması barış sürecinin kalıcılaşması açısından olmazsa olmaz bir ilkedir. Geçmişte yaşanan acılarla yüzleşme komisyonlarının oluşturulması elzemdir. Bununla birlikte bu yeni süreçte yapılacak olan her türlü hukuki düzenlemede cinsiyetçi, milliyetçi, dinci ve militarist öğelerden arındırılması kadın erkek eşitliğini ve kadın özgürlükçü bir perspektifin esas alınması gerekliliğine inanıyoruz.
 
* Barışın baş müzakerecisi Kürt Halk Önderi Sayın Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü derhal sağlanmalıdır. Toplumsal barışın sağlanması için özgür çalışma koşulları oluşturulmalıdır.
 
* Meclis zemini altında kurulacak komisyon kadının özne olacağı ve Kürt sorununda demokratik çözümü için etkin çalışma yürütmelidir.
 
* Kürt halkının varlık, kimlik, kültür ve dilinin özgürce yaşaması için anayasal güvenceye alınmalıdır.
 
* Erkek egemen, cinsiyetçi, milliyetçi, militarist dilden vazgeçilmeli barışın ortak dili oluşturulmalıdır.
 
* Meclis çatısı altında yapılacak yasal düzenlemeler kadına yönelik şiddet ve katliamların önüne geçecek şekilde yapılmalıdır. Kadınların haklarına ve kazanımlarına yönelik saldırılar bu sürecin içerisinde konuşulmalı ve bu saldırıların son bulması için çalışmalar başlatılmalıdır.
 
* Demokrasiye dayalı halk iradesiyle ile seçilen seçilmişlerin görevden alınmasını kabul etmeyeceğiz. Savaş siyasetinin sonucu olan kayyımlar derhal çekilmelidir. Demokratik, ekolojik, kadın özgürlükçü paradigmayla yönetilen Êlih, Dersim, Colemêrg, Mêrdîn, Xalfetî (Halfeti), Wan, Sêrt, Miks, Qağızman ve Akdeniz belediyeleri derhal kadınlara teslim etmelidir.”
 
 
BARIŞA İHTİYACIM VAR İNİSİYATİFİ: EDÎ BESÊ’                                                                                                                                                                                      
                                                                                                                                                                                     
Ardından söz alan Barışa İhtiyacım Var İnisiyatifi’nden Selin Top da, “Bugün burada özgür toplum hayalimizi için buluştuk. Savaş politikalarına hayır demek, Amed’den gelen çağrıya cevap olmak için geldik. Yakın zamanda örgütlü, örgütsüz onlarca kadın barış ihtiyacını gündemleştirmek için ‘barışa ihtiyacım var’ diyerek bir araya geldik. Biz bu savaşı, erkek egemen uygulamaları en derinden yaşadık. Barış için tarihin en her döneminde kadınların mücadele verdiği görüyoruz. Kalıcı ve onurlu bir barış için bizde varız. Çünkü barışı en çok kadınların ihtiyacı var. Savaş sermaye büyütürken, erkek egemenliğini güçlendiriyor. Çünkü savaş meraklısı devlet tüm toplumu yoksullukla ve güvenlikçi politikalarıyla baskı altında tutuyor. On yıllardır gördüğümüz şey şiddet, ölümler, talan. Yıllardır birlikte sesleniyoruz: Edî besê” dedi. 
 
‘DEVLET ADIM ATACAK MI?
 
Selin Top, “Şimdi kardeşlikten bahsediyor devlet. Biz soruyoruz: demokratik toplumda yaşayabilecek miyiz? Kürtler eşit yurttaş olabilecek mi? PKK fesih edildi, peki devlet adım atacak mı? Hemen şimdi siyaset suç olmaktan çıksın, TMK gibi kanunlar kaldırılsın, siyasi mahpuslar serbest bırakılsın. Askeri yığına, operasyonlara derhal son verilsin. Kayyımlar geri çekilsin. Gasp edilen belediyeler esas sahiplerine verilsin. Biz bu süreçte barış için eşit ve demokratik dünya için mücadelemizi sürdürüyoruz. Eşit ve özgür dünyayı hep birlikte kuracağız” ifadelerini kullandı.
 
 
 
 
 
 
 
 

Diğer başlıklar

01/06/2025
23:41 Talabani: Barış sürecinin esas taraflarından biriyiz
23:22 Özerk Yönetim, Şam ile 4 başlıkta mutabakata vardı
23:07 Vanspor 1. Lig’e yükseldi
22:32 Uluslararası Amed 3’üncü Film Festivali 9-16 Kasım’da
22:24 DEM Parti Wan Milletvekili Dindar, trafik kazası geçirdi
21:33 Ukrayna 40 Rus uçağını vurduğunu açıkladı
21:11 Antalya'da 4 büyüklüğünde deprem
20:06 Amed’de ‘Bağımlılıkla Mücadele Koordinasyon Kurulu’ kuruldu
19:19 Ethem Sarısülük’ün katledildiği yerde anma: Mücadele sürecek
19:07 Yazar Rojbîn Perîşan: Gelecek, geçmişin analiziyle mümkün
18:30 Bakan Tunç’tan ‘yargı paketi’ açıklaması
17:32 Ukrayna-Rusya görüşmeleri yarın Çırağan'da yapılacak
16:44 Ahmet Türk: İnfaz düzenlemesi hayal kırıklığı yarattı
16:12 Gergerlioğlu: Türkiye'nin dört bir yanında barış platformları kurulmalı
16:11 Temelli: Gidilecek yol demokratik toplum yoludur
15:26 Özerk Yönetim ve Şam 'anlaşma' için görüştü
15:14 AP Sol Grubu heyeti İlham Ehmed ile görüştü
14:31 İşçilerin grevi 4'üncü gününde: Pes etmeyeceğiz
13:26 ‘Başka Narinler olmasın diye çalışacağız’
12:51 Tülay Hatimoğulları’ndan iktidara: Lafla peynir gemisi yürümez
12:51 İsrail'in Gazze saldırısı: En az 26 kişi yaşamını yitirdi
09:52 Adalet Bakanlığı: Açık cezaevlerinde 4 bin 291 çocuk tutuluyor
09:21 Amed’deki yürüyüşe katılan kadınlar: Öcalan özgür olmadan barış olmaz
09:13 ‘NADA enternasyonal kadın yapısının ilk adımı’
09:10 Curnê Reş Belediyesi'nden ilkler
09:09 Belediye çalışanı çocuğa tacizden tutuklandı
09:08 Eren Keskin: 10. Yargı Paketi’nin çözüm umudunu yeşertecek hiçbir yanı yok
09:08 Ekonomide iyileşme umudu ‘sürecin’ ilerlemesinde
09:07 Peköz: Devletin 'söylerim ama yapmam' tutumu güveni zedeler
09:00 01 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:34 AKP ‘ağırlaştırılmış müebbet’in kapsam dışı bırakılmasını savunamadı
07:48 DEM Parti’nin Kovid-19 düzenlemesi önergesi reddedildi
07:30 Muhalefetin tepki gösterdiği 10’uncu Yargı Paketi komisyondan geçti
02:15 Jin dergi ‘Kayıplar, Kadınlar ve Mücadele’ başlığıyla yayında
02:08 TEV-ÇAND’dan Bavê Teyar’ın ailesine mektup
01:12 Nujiyan Film Festivali sona erdi
00:23 ‘Yüksel Koç’a özgürlük’ yürüyüşü
31/05/2025
23:38 ‘Yargı paketi toplumsal umut ve barış ilkesini gözardı ediyor’
23:17 Schirdewan'dan Dış İlişkiler Dairesi’ne ziyaret
22:29 10 Mart mutabakatı kapsamında üçlü toplantı
22:19 Irak Cumhurbaşkanı ve Başbakanı maaş krizini görüştü
21:23 QSD: Türk yetkililerle görüşme iddiaları yalan
21:15 Artuklu Belediyesi: Kayyım halkı cezalandırıyor
21:01 12’nci yılında anma: Karanlık gider, Gezi kalır
20:50 MHP’li Yıldız: Kovid-19 düzenlemesi gözden çıkarılmadı
20:03 Amedspor Başkanı yeniden Burç Baysal oldu
19:34 Dersim Festivali’nde ‘demokratik toplum’ inşasına çağrı
19:16 Birçok kentte eylem: Gezi ruhuyla direnişi büyüteceğiz
19:09 CHP’den yargı paketi görüşmesinde ‘umut hakkı’ hatırlatması
18:55 Özgür Özel: İmamoğlu’na yapılan kumpasın devamındayız
18:39 Tülay Hatimoğulları: Demokratik toplumu beraber inşa etmeye hazırız
18:19 Gezi yıldönümünde Taksim ablukaya alındı
18:14 Muhalefetin 10’uncu Yargı Paketi’nin geri çekilmesi talebine ret
17:23 AP Sol Grup Eşbaşkanı Schirdewan'dan Kuzey ve Doğru Suriye ziyaret
17:15 Küçükbalaban: İktidar kayıpların akıbetini açıklamalı
17:14 'Barışa Ses Ver' paneli: Sürecin en önemli noktası Öcalan'ın koşullarının düzeltilmesidir
16:52 Kadınlardan ‘Toplumsal çözüm’ yürüyüşü: Öcalan’ın fiziki özgürlüğü sağlanmalı
16:37 10. Yargı Paketi görüşmeleri başladı
16:28 Kadınlar ‘demokratik çözüm’ yürüyüşü için toplandı
16:18 Emeklilerden 'bayram ikramiyesi' tepkisi: Utanç verici
15:42 Toros Tarım işçilerinin grevi 11'nci gününde
15:24 'Kürtçeye statü' talebiyle Ehmedê Xanî Türbesi’ne yürüyüş düzenlenecek
15:12 ‘Umut hakkı’ paneli: Haklar pazarlık konusu yapılamaz
15:09 Ağır hasta tutsaklar Nebioğlu ile Başdaş'ın tahliyesi istendi
15:06 DEM Parti: 10. Yargı Paketi'nin yeniden düzenlenmesi için teklif sunacağız
15:01 CHP’den Seyhan Belediyesi önünde gözaltılara tepki
14:55 Yöre derneklerinden 'süreç' açıklaması: Haklar güvenceye alınsın
14:38 BM’den Türkiye’ye ‘kadınlara soyadı dayatması’ mektubu
14:19 Ekin Ceren anıldı: Mücadelemizde yaşıyor
14:10 Kürt Edebiyatçılar Derneği yeni yönetimini belirledi
13:46 Özerk Yönetim Heyeti Şam’da: Taraflar diyalog sürecini sürdürüyor
13:36 Kayıp yakınları eylemi: 30 yılına giren mücadele sürecek
13:26 İzmir'de binlerce işçi hakları için grevde
13:02 Cumartesi Anneleri’nin eylemi 30’uncu yılında
12:58 ‘Bağımlılıkla mücadele’ çalıştayı: Güçlü bir mücadele hattı oluşturmalıyız
12:00 Tülay Hatimoğulları kayıp yakınları eyleminde: Yüzleşme olmalı
11:47 DEM Parti: Demokrasi için halkın iradesine saygı gösterilmeli
11:17 DBP ve DEM Parti eş genel başkanlarından Gezi mesajı
09:58 İsrail'den Suriye’deki askeri üslere saldırı
09:58 CHP'den olağanüstü toplantı kararı
09:49 Önder ile son söyleşi: Öcalan'ın özgür çalışma koşulları sağlanmalı
09:41 Hezex’te şüpheli uzman çavuş ölümü
09:40 Britanya Dışişleri Bakanlığı'ndan PKK açıklaması: Önemli bir adım
09:10 Ceza hukukçusu Kanar: Yerel yönetim özerkliğini içeren anayasa şart
09:06 'Demokratikleşme adımları olmadan sürecin ilerlemesi mümkün değil'
09:05 Topuz: İktidar medyası süreci zehirleyen bir iç çekirdeğe sahip
09:03 ‘Kadınlar örgütlüğünü büyütmeli’
09:02 Zafer Partililerin Türkiye’den Japonya’ya uzanan ırkçılığı
09:01 61 kişinin öldüğü tekne faciasında cezada artırım
09:00 FilmAmed'e 600'ün üzerinde başvuru
09:00 31 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
08:20 İBB'ye 5'inci dalga operasyonu: 47 kişi hakkında gözaltına kararı
30/05/2025
23:32 CPT: Türkiye Kürdistan Bölgesi’ne 128 saldırı düzenledi
23:21 Duruşmada Reşit Kibar'ın kardeşi ve yeğenine gözaltı
22:16 Erdoğan, Zelenski ile telefonda görüştü
22:01 X'in avukatından, İmamoğlu'nun hesabındaki erişim engeli için AYM'ye başvuru
21:54 DEM Parti Kadın Meclisi’nden kadın buluşmaları
21:45 Peyas’ta Dengbêj Divanı kuruldu
20:59 10 yaşındaki çocuk 7 gündür aranıyor
19:46 Narin Güran davasında ceza ve tahliye!
18:52 Amed’teki yürüyüşe katılım çağrısı
18:46 ‘Tecride ve keyfi uygulamalara son verilsin’
18:41 Kartalkaya yangını iddianamesi hazırlandı
18:38 HDK’den emeklilere ziyaret
18:15 Şirnex’teki doğa talanı Meclis gündeminde: 30 bölgede ağaçlar kesiliyor
18:04 Hamit Geylani Şemzînan’da toprağa verildi: Barışı armağan edeceğiz
17:55 Kurtulmuş: Sürecin şeffaf bir şekilde yürütülmesi Meclis’in görevi
17:44 İstanbul’da 14 öğrenci tahliye edildi
17:38 Nijerya’da sel felaketi: 88 kişi hayatını kaybetti
17:33 19 il için ‘sarı’ meteorolojik uyarı
17:29 Gülistan Kılıç Koçyiğit: 'Kovid-19' düzenlemesini paketten çıkaran AKP'dir
17:22 Proje okullarına yapılan atamalara tepki: Siyasetin arka bahçesi oldu
17:16 AKP-MHP'nin ortak adayı Kurtulmuş için başvuru
17:03 Duygu Bölükbaş davasında sanıklara beraat
16:42 Kurtulmuş ve AKP görüşmesi başladı
16:39 Üniversitelerde hayvan hakları topluluklarının kapatılmasına tepki
16:17 Licê’de şüpheli kadın ölümü
16:01 ÖHD'den revizyon çağrısı: Yargı Paketi'nde 'umut hakkı' olmalı
15:40 Hekime şiddet protesto edildi
15:38 Kurtulmuş: Destek bekliyoruz
Özel: Meclis’in dahil olmadığı süreç başarılı olmaz
15:32 DEM Parti, Meclis Başkan adayı için resmi başvuru yaptı
15:21 Qoser'de şüpheli genç ölümü
14:05 Grevdeki binlerce işçiden yürüyüş
14:02 Kurtulmuş ile Özel’in görüşmesi başladı
13:59 Gazeteci Yıldız Tar hakkında tahliye kararı
13:18 NADA’dan Sudan ve Gazze açıklaması
13:13 Şüpheli kadın ölümünden yargılanan faile tahliye ve beraat
12:26 Sanayi esnafından 'hukuka aykırı' parsel satışına tepki
12:17 Boşandığı kadını ve kızını katleden erkeğe ağırlaştırılmış müebbet
11:51 DEM Parti'nin Meclis Başkanı adayı belli oldu
11:36 'Parlementerler Ağı kadınların siyasetteki gücünü arttıracak'
11:30 113 öğrencide zehirlenme şüphesi
11:20 Aileler İmralı'ya gitmek için başvuruda bulundu
11:17 Temel davasında sanıklar hakkında yakalama kararı
10:38 Yaşam alanları yok edilen ceylan ve keçiler
10:11 İpek Er'in annesi: Yetkililer 'konuşmayın, tutuklayacağız' sözünü tutmadı
09:45 Narin Güran cinayetinde 15 kişinin duruşması başladı
09:14 Kadınlardan yürüyüşe çağrı: Özgürlüğü haykıralım
09:11 Mehmet Bekaroğlu: Barışla herkes kazanacak
09:10 Çukurova'da 11'i ağır 46 hasta tutsak bulunuyor
09:09 Türkyılmaz: İki yönlü çözüme ihtiyaç var; yerinden yönetim ve demokrasi
09:08 Die Linke Genel Sekreteri: PKK artık 'yasa dışı' olarak görülmemeli
09:03 ‘Özgür kadın ile demokratik topluma’ atölyelerinde inşa tartışılıyor
09:02 9 yıldır kızının cenazesini arıyor: Artık başkalarının yüreği yanmasın
09:01 Sanık çocuğa 'istismarı' kabul etti, mahkeme tahliye etti!
09:00 Adalet Komisyonu üyesi Düşünmez: Öcalan özgür olmalı
09:00 30 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
29/05/2025
23:13 Avukat Epözdemir cezaevinden çıktı: Mücadele sürecek
22:46 Cizîr’de ‘Dil, Kültür ve Sanat Festivali’ sona erdi
22:32 Avrupalı heyetten Kobanê’ye ziyaret